Lý thuyết Duy vật lịch sử thường được coi là cơ sở của Học thuyết Marx. Nó cho rằng những tiến bộ kỹ thuật trong phương thức sản xuất sớm muộn sẽ dẫn tới thay đổi trong quan hệ xã hội trong sản xuất.

Nhiều phê phán cho rằng đây là sự đơn giản hóa quá mức về bản chất xã hội.